KOZAHAN BURSA TARİHİ VE MİMARİ ÖZELLİKLERİ

                     KOZAHAN BURSA 

 Ülkemizde gezilecek ve görülecek yerler arasında Bursa çok zengin bir konuma sahiptir. Bu nedenle Bursa'ya gezmek için gelen ziyaretçilerin  akın ettiği tarihi ve turistlik yerlerden biri de Bursa Kozahandır.

Bursa Kozahan her yıl gezilecek ve görülecek yerler arasında, Bursada binlerce yerli ve yabancı turist ağırlamaktadır. Bursa Koza han, tarihi yerler asında bu kadar fazla ziyaretçi ağırlaması sebebi, hiç şüphesiz ki üstün mimari özellikleridir. Bu nedenle Bursa Kozahan, Bursanın simgeleri arasına girmeyi başarmış bir tarihi ve turistlik yerdir.

BURSA KOZAHAN TARİHİ;

1492 yılında, II. Bayezıt tarafından İstanbul'daki cami ve medresesine gelir sağlamak amacıyla yaptırılmıştır. Orhan camii ile Ulu cami arasındaki geniş bir alana kurulmuştur. Çoğunlukla kesme taş, yer yer tuğlanın da kullanıldığı han, iki katlı olup odalarının önü revaktır. Revak kısmı 40 beton kubbeden oluşmaktadır.

Üst katta 50, alt katta 45 olmak üzere toplam 95 odası vardır. Üst katta bulunan odaların tamamı ipek ve ipek ürünleri satan dükkanlar olarak kullanılmaktadır. Üst katta güneye açılan bir kapısı ile alt katta Orhan cami tarafına ve kuzeyinde kapalı çarşıya açılan kapıları vardır.

Kuzeye açılan büyük taş kapısı firuze çinilerle süslüdür. Avlusunda altı şadırvan olan kubbeli bir mescit bulunmaktadır. Günümüzde Kozahan’ın iç avlusu insanların dinlenebilecekleri kafe ve çay bahçesi olarak düzenlenmiştir.

Hanın mimarı Abdül-Ula Bin Pulad Şah, İnşaat ustası da Şuca Bin Karaca’dır. Han-ı Cedid-i Evvel, Simkeş, Beylik, Kervansaray’ı, Cedid-i Amire gibi isimlerle anılan Koza Hanı, eskiden olduğu gibi şimdi de Bursa’nın ipek ve ticaret merkezidir. Kaynak: Bursa İl Kültür ve Turizm

KOZAHANIN ÖZELLİKLERİ

Bursa’nın en önemli alışveriş mekanlarından biri olan Koza Han, iki katlıdır. Alt katında 45, üst katında 50 odası bulunan hanın odaları, dikdörtgen bir avlunun etrafında yer almaktadır. Develik adı verilen ve bu dikdörtgen avlunun doğusuna yapılmış olan hanın bir diğer avlusu da zamanında ahır ve depo olarak kullanılmıştır.

Hanın kuzeyinde ise büyük taştan kabartma süslerle yapılmış görkemli bir taç kapı yer alır. Bunun dışında handa; üst katta güneye açılan bir kapı, avluda yer alan geniş bir kapı ve bu kapıdan da Orhan Camii’ne açılan bir kapı daha bulunmaktadır.

Ayrıca, kurulduğu yıldan beri yapılan çeşitli onarımlarla günümüze kadar ulaştırılan Koza Han’ın avlusunun ortasında, iki katlı bir mescit bulunmaktadır. Türünün ilk örneği olan bu mescidin altı şadırvan olarak yapılmıştır. Tamamen taştan yapılan bu mescit; çevresinde yer alan sekiz ve tam ortasında bulunan bir ayak üzerine oturtulmuştur.

Bursa ekonomisine ipekçilik alanındaki katkısını günümüzde de sürdürmeye devam eden hanın üst katında ipek ürünleri satan birçok dükkan bulunmakta, alt katında ise kafeteryalar yer almaktadır.

KOZAHANIN MİMARİSİ

Bursa dendiğinde akla şüphesiz ki tarihi mirasın yoğun bir şehir imgesi geliyor. Osmanlı’nın ilk başkenti şehrin süregelen tarihi dokusunu en iyi görebileceğiniz Koza Han, Bursa’nın en çok ziyaret edilen yerlerinden biri.

Yuvarlak kemerli örgülü, kabartma süslerle bezeli taç kapısından girdiğinizde Osmanlı aurası etrafınızı sarmalıyor sanki. Evliya Çelebi’nin Bursa için ‘Ruhaniyetli şehir’ ibaresini neden kullandığını o zaman daha iyi anlıyorsunuz. Çınar ve ıhlamur ağaçlarının serinliğinde, nefis bir atmosferde kahvenizi yudumlayacağınız bir avluya sahip. Bursa’da gezilecek yerler listesinde yer verilmesi şart.

Bursa, 13. yüzyıldan itibaren Doğu ve Batı arasındaki ticaretin kavşak noktası haline gelmiş olan Anadolu’nun önemli ticaret yolları üzerinde yer almış. Bursa Hanlar bölgesinde yer alan Koza Han, Fidan Han, Eski-Yeni Han ve Pirinç Han ile birlikte zamanın en çok işleyen ticari yapılarıydı.

Şehrin gelişen ticaret yüzünün en güzel örneği Koza Han, 15. yüzyıl sonlarında II. Bayezid tarafından mimar Abdül ula bin Pulat Şah’a İstanbul’daki eserlerine vakıf olarak Bursa’da yaptırılmış. Koza Han hem ziyaret hem ticaret hem de dinlenmek için Bursa’nın vazgeçilmezi.

KOZAHAN MİMARİ ÖZELLİKLERİ 

Han klasik mimariye uygun olarak tasarlanmış, bir avlu etrafında çevrelenmiş altlı üstlü odalardan ve bir ahır depodan oluşmaktadır. Ahır tek katlı olarak inşa edilmiştir. Avlu etrafına istiflenmiş olan odaların önünü bir revak çevrelemektedir.

Avlunun ortasında altında havuzlu şadırvanı olan sekiz kenarlı bir mescid bulunmaktadır. Hana giriş oldukça gösterişli olarak inşa edilmiştir ve bu giriş düzgün kesme taştan yapılmıştır. Kemerin içindeki alınlıkta geometrik motifler ve renkli taşlar ile işlenmiş kaplamalar görülmektedir.

Yapının cepheleri ise tuğla ile birlikte kesme taş kullanılarak karma tekniğinde örülmüştür. Han iki katlı olarak inşa edilmiştir. Altta ve üstte toplamda elli oda bulunmakta, kapının iki yanında ise eyvan şeklinde açılan mekanlar yer almaktadır.

Bu kısımdan üst kata çıkış sağlanmıştır. Üst kattaki revaklar ahşap iken son onarımında kagire dönüştürülmüştür. Bu revak kemerleri tuğla olup üzerleri kubbe ile örtülmüştür. Mekanlar ise tonoz örtülüdür. Mekanlar dışarıya açılan ikişer pencereyle aydınlatılmaktadır.

Avlunun ortasındaki mescid sekizgen planlı olup kemerli payelere oturan bir mekandan oluşmaktaydı, yalnız bu mescid günümüze ulaşamamıştır. Ahır ise ortası avlulu revaklar ile çevrelenmiş tek katlıdır.

Han bugüne kadar pek çok kez restore edilmiş olup, bu onarımlar sırasında da çok değiştirilmiştir.
1785 yılında yapılan bir onarım sırasında üzeri kurşunla kaplı kubbeleri kaldırılmıştır. Bunun yerine çatı yapılarak kiremitle örülmüştür. 1950 yılındaki onarım sonrasında ise yanlarındaki tüm eklerden temizlenmiştir. Bugün modern ticarethane merkezi olarak hizmet vermektedir. Bursa yeşil cami tarihi için tıklayın. 


Yazının içindekiler 

Kozahan nerede
Kozahan nereye bağlı
Kozahan ipek böcekçiliği
Kozahan tarihi yerler
Kozahan mimari özellikleri
Kozahanı kim yapmış
Kozahanın özellikleri
Kozahanın tarihi
kozahan görsel
Kozahan bursa
Kozahan dükkanlar
Bursa Kozahan mağazaları
Bursa kozahan ipekçiler çarşısı
Kozahan Kahvaltı
Bursa Kozahan ipekevi
Kozahan hakkında bilgi
Bursa kozahana nasıl gidilir
Bursa Kozahan pazar günü açık mı